50 lat Puławskiej Komunikacji Miejskiej

Foto: Zasoby UM,

Rok 1974 przyjmuje się za początek funkcjonowania regularnej komunikacji zbiorowej w Puławach. Jak łatwo policzyć, od tego momentu minęło dokładnie 50 lat.

Jubileusz 50-lecia Puławskiej Komunikacji Miejskiej jest doskonałą okazją do tego, aby z perspektywy czasu spojrzeć na rozwój transportu publicznego w Puławach. Pół wieku rozwoju komunikacji miejskiej to czas ogromnego przeskoku cywilizacyjnego – od autobusów typu SAN H-100B do autobusów  Solaris i MAN.  To także rozwój sieci połączeń, ilości przystanków, modernizacji zajezdni.

▪ Początek Komunikacji Miejskiej w Puławach - 1974 r.

Dynamiczny przestrzenny rozwój miasta Puławy w latach 70. XX w. sprawił, że odległości poszczególnymi jego dzielnicami były kilku a nawet kilkunastu kilometrowe. Wywołało to problem przemieszczania się mieszkańców w obrębie miasta i Zakładów Azotowych, które powstały na obrzeżach miasta. Ówczesne władze w 1974 r. podjęły działania zmierzające do uruchomienia regularnej komunikacji zbiorowej (miejskiej). W ramach Powiatowego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Puławach zaczęto tworzyć zręby komunikacji miejskiej.

Dokładnie 20 kwietnia 1974 r. do Puław dotarło 10 autobusów typu SAN H-100B, by uroczyście w dniu 1 maja 1974 r. autobusy po raz pierwszy wyjechały na ulice naszego miasta na trzech liniach komunikacyjnych: 

  • Nr 1 ZA brama nr 1 - Włostowice
  • Nr 2 ZA brama nr 1 - Dworzec Towarowy PKP
  • Nr 3 ZA brama nr 3 - Dworzec osobowy PKP

W roku 1975 r. uruchomiono kolejną linię autobusową nr 4 ZA Brama nr 1 - Wólka Profecka.

▪ Rozwój Komunikacji Miejskiej w Puławach - 1977 r.- 1989 r.

Wraz z dynamicznym rozwojem miasta zwiększały się potrzeby w zakresie komunikacji miejskiej. Puławskie czerwone autobusy przewoził codziennie w sumie ponad 10 tysięcy pasażerów, każdy z nich przejeżdżał codziennie 364 km. W tej sytuacji  10 autobusów, które przybyło do Puław wiosną 1974 r., przy blisko pięćdziesięciotysięcznej liczbie mieszkańców stanowiło przysłowiową kroplę
w morzu potrzeb. 

W 1977 r. po otrzymaniu 5 nowych autobusów typu Autosan H9-35  ma miejsce dalszy rozwój komunikacji z jej wyjściem poza granice miasta do miejscowości:

  • Bronowice - linia nr 5,
  • Końskowola, następnie przedłużenie do miejscowości Młynki - linia nr 6,
  • Góra Puławska (Krzywe Koło) - linia nr 7.

W następnych latach mają miejsce dalsze dostawy autobusów, co pozwoliło na dalszy rozwój komunikacji - w 1983 roku uruchomiono kolejne linie nr 8 i 9 w granicach miasta oraz linię nr 10 relacji Włostowice - Końskowola.

Rok 1986 to dynamiczne wyjście z komunikacja poza granice miasta do miejscowości Żyrzyn  - linia nr 11, Kazimierz Dolny - linia 12, Gołąb - linia nr 15, Polesie linia nr 16, Janowiec linia nr 17 oraz linia nr 14 początkowo do Włostowic, a następnie jej wydłużenie do Kazimierza Dolnego.

W roku 1987 po raz pierwszy do obsługi linii komunikacyjnych wprowadzono nowoczesne jak na ówczesne warunki autobusy typu Jelcz PR-110M, produkcji Jelczańskich Zakładów Autobusowych w Jelczu. W kolejnych latach kontynuowana była wymiana taboru autobusowego. W roku 1988 otrzymano 8 autobusów typu Autosan H9-35 i 7 autobusów typu Jelcz PR-110M, zaś w 1989 roku 5 autobusów Jelcz PR-110M i 1 autobus typ M-11. 

Ważnym elementem w działalności komunikacji miejskiej do 1989 roku było współfinansowanie z budżetu państwa zakupu autobusów komunikacji miejskiej, do roku 1983 w 100%, a w następnych latach ograniczano dofinansowanie do poziomu 30% w 1989 roku.

  • Komunikacja Miejska po 1990 r.

Rok 1990 przynosi jedno z najważniejszych w ostatnich latach wydarzeń dla przedsiębiorstwa. Podjęto wówczas prace w kierunku restrukturyzacji Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Puławach. W wyniku zmian na bazie majątku Zakładu Komunikacji Miejskiej i Zaplecza Technicznego z dniem 1 lipca 1991 r. utworzono zakład budżetowy pod nazwą Miejski Zakład Komunikacji.

Zmiana ustrojowa jaka dokonała się w 1990 r. wraz z wprowadzeniem ustawy o samorządzie terytorialnym z dnia 8 marca 1990 r., spowodowała, że cała odpowiedzialność za obsługę lokalnego transportu zbiorowego została przeniesiona na gminę łącznie z finansowaniem. Trudności finansowe jakie napotkały nowo powstałe władze samorządowe wpłynęły na ograniczone finansowanie komunikacji miejskiej. Sytuacja ta wymusiła podjęcie działań oszczędnościowych. Zawieszono obsługę linii nr 8 i 9, ograniczono częstotliwość kursowania linii nr 7 i 14. Częściową rekompensatą dla zmniejszającej się sieci komunikacyjnej było wprowadzenie w godzinach szczytu przewozowego nowej linii 1A relacji Zakłady Azotowe - Włostowice.

W roku 1991 r. ma miejsce zakup 7 autobusów typu Jelcz PR 110M oraz po raz pierwszy zastosowano systemy informatyczne do tworzenia rozkładów jazdy autobusów. W 1992 r. do Puław przybyło 5 kolejnych autobusów typu Jelcz PR 110M. W miejsce dotychczasowych kasowników mechanicznych tzw. dziurkaczy zastosowano w autobusach kasowniki z modułem elektronicznym. Podjęto próbę uruchomienia nocnej linii autobusowej w mieście, jednakże z powodu niskiej frekwencji została ona po kilku miesiącach zlikwidowana.

W roku 1993 roku ma miejsce dalsza wymiana taboru autobusowego  - zakupiono 5 autobusów typu

Jelcz PR 110M, umożliwiono  pasażerom zakup biletu bezpośrednio u kierowcy w autobusie, uruchomiono w dni robocze poza godzinami szczytu przewozowego linię nr 0 na trasie osiedle Niwa-Kołłątaja, którą następnie skierowano do obsługi Ogrodów działkowych „Kępa” w sezonie kwiecień - październik.

Rok 1994 ro jubileusz 20-lecia komunikacji miejskiej w Puławach. MZK dysponowało wówczas 46 autobusami przeznaczonymi do obsługi 17 linii komunikacyjnych.

W latach 1995-1998 pomimo trudnych uwarunkowań gospodarczych zakupiono 11 nowych autobusów typu Jelcz PR 110M.

Kolejne istotne zmiany miały miejsce w 1998r., gdy z dniem 1 lipca zakład budżetowy został przekształcony w spółkę prawa handlowego - spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Fakt ten pociągnął za sobą szereg zmian w zarządzaniu, strukturze organizacyjnej i działalności firmy. Współpraca z sąsiednimi gminami w zakresie obsługi komunikacji miejskiej na ich obszarze uległa również zmianom, m.in. było to powodem do zawieszenia linii nr 14 na trasie Puławy-Kazimierz Dolny, linii nr 5A Puławy - Łęka/Kajetanów.

W roku 2002 po raz pierwszy przeznaczono do obsługi linii komunikacyjnych autobusy o pojemności przewozowej w przedziale 50-70 osób, zakupując 4 autobusy typu Jelcz L100,  1 typu Autosan H7-20. W 2003 roku kontynuowano wymianę taboru autobusowego dostosowanego do zmniejszonych potoków pasażerskich wprowadzając na linie 2 nowe autobusy typ Jelcz L100 oraz jeden typ Autosan H7-20. 

W celu unowocześnienia zaplecza technicznego w 2004 r. gruntownie zmodernizowano stację kontroli pojazdów.

W 2005 r. po raz pierwszy został wprowadzony na linie komunikacyjne używany autobus niskowejściowy typu Neoplan N4011.

Kolejne dostawy autobusów to również autobusy niskowejściowe:

  • 2006 rok - 2 fabrycznie nowe typu M101/I,
  • 2007 rok - autobus używany typu Neoplan N4411,
  • 2009 rok - autobus używany typu MAN A21.
  • 2011 rok - 10 fabrycznie nowych autobusów typu Solbus
  • 2012 rok - 10 fabrycznie nowych autobusów typu Solbus
  • 2018 rok - 13 fabrycznie nowych autobusów typu MAN
  • 2019 rok - 3 fabrycznie nowe autobusy typu Solaris